Szczepionka na COVID-19: cztery lata później lista uporczywych objawów jest długa

1. Przewlekłe zmęczenie – osłabienie, brak energii i trudność z koncentracją, podobne do „long COVID”.

2. Zaburzenia neurologiczne – mrowienie, drętwienie kończyn, bóle głowy, szumy uszne, a w rzadkich przypadkach mgła mózgowa.

3. Zaburzenia rytmu serca – palpitacje, tachykardia, kołatanie serca, czasem w połączeniu z lękiem.

4. Problemy skórne – wysypki, przewlekły świąd, zmiany skórne przypominające pokrzywkę.

5. Zaburzenia hormonalne – u części kobiet odnotowano nieregularność cyklu miesiączkowego lub jego czasowy zanik.

6. Bóle stawowo-mięśniowe – objawy przypominające reumatyzm, utrzymujące się przez wiele tygodni.

7. Zaburzenia snu i nastroju – bezsenność, niepokój, wahania nastroju, sporadycznie objawy depresyjne.

Skala zjawiska: niepokojąca czy normalna?

Według dostępnych danych, uporczywe objawy dotyczą znacznie mniej niż 1% zaszczepionych. Nie można ich jednak ignorować – każdy przypadek powinien być indywidualnie zbadany i potraktowany poważnie. Trzeba przy tym podkreślić, że wiele z tych objawów występuje również po przebyciu samej choroby COVID-19, a w niektórych przypadkach trudno ustalić, czy ich przyczyną była szczepionka, infekcja, czy inne czynniki (np. stres, zmiana stylu życia, choroby współistniejące).

Co mówią lekarze i naukowcy?

Specjaliści zwracają uwagę na możliwość nadmiernej reakcji układu immunologicznego u niektórych osób. Badania nad „poszczepiennym zespołem dysregulacji układu nerwowego autonomicznego” (np. POTS – zespół tachykardii ortostatycznej) są nadal w toku. Jednak zdecydowana większość ekspertów podkreśla, że korzyści ze szczepienia zdecydowanie przewyższają ryzyko – szczególnie w porównaniu z możliwymi powikłaniami po zachorowaniu na COVID-19.

Co robić, jeśli objawy się utrzymują?

1. Zgłoś się do lekarza – objawy należy zgłosić swojemu lekarzowi pierwszego kontaktu i – w razie potrzeby – uzyskać skierowanie do specjalisty (neurologa, immunologa, kardiologa).

2. Zgłoś NOP – w Polsce można to zrobić poprzez formularz online lub przez lekarza. Pomaga to monitorować sytuację i prowadzić dalsze badania.

3. Nie panikuj – wiele objawów ma charakter przemijający. Pomoc medyczna, odpowiednia dieta, nawodnienie, odpoczynek i ruch mogą znacząco poprawić samopoczucie.

4. Dołącz do grup wsparcia – wiele osób dzieli się swoimi doświadczeniami online, co może być źródłem informacji i wsparcia emocjonalnego.

Podsumowanie

Cztery lata po wprowadzeniu szczepionek na COVID-19 nadal uczymy się, jak działają one na organizm w dłuższej perspektywie. Choć uporczywe objawy poszczepienne występują rzadko, nie wolno ich bagatelizować. Konieczne jest dalsze badanie, rejestrowanie i wsparcie dla osób, które się z nimi zmagają. Szczepionki pozostają jednym z najważniejszych osiągnięć medycyny XXI wieku – ale tak jak każde narzędzie, wymagają świadomego i odpowiedzialnego stosowania.